Σελίδες

Τρίτη 9 Ιουλίου 2013

Οι αόρατοι άνθρωποι...

Είναι δίπλα μας συνήθως. Ή και μπροστά στα μάτια μας, ακόμη χειρότερα.
Αλλά είναι αόρατοι και δεν τους βλέπουμε.

Περνούσα από ένα πολυσύχναστο δρόμο χθες, είχα και τον Άδη τζέη αρ μαζί για να κάνει την βολτούλα του στον... καθαρό αέρα της πόλης καθώς και την Περσεφόνη. Σε ένα ομολογουμένως περίεργο σημείο του πεζοδρομίου, καθόταν μια ηλικωμένη Κυρία αμίλητη.
Κρατούσε ένα πλαστικό κεσεδάκι στο χέρι.
Άδειο.
Κοίταζε μόνο χαμηλά.
Πόνος στο βλέμμα.
Βλέμμα πιο άδειο κι από το κεσεδάκι.

Περπατώντας προς τη μία φορά του πεζοδρομίου, την έβλεπες.
Και την απέφευγες εύκολα φυσικά. Αυτό έλειπε δα.
Παλαιότερα, βλέπετε, χαλούσε την ευημερία των βιτρινών. Πλέον βέβαια με τόσα κλειστά μαγαζιά δεν έχει και καμιά ιδιαίτερη ευημερία να χαλάσει, αλλά υπάρχει το χούι τόσων ετών, όπως και να το κάνουμε.
Από την αντίθετη φορά του ιδίου πεζοδρομίου λόγω μιας οικοδομικής ιδιοτροπίας, αν ερχόσουν λίγο ανέμελος μπορεί να έπεφτες ακόμη και πάνω της πριν προλάβεις καν να τη δεις.
Εγώ περπατούσα από την πρώτη διαδρομή. Καθώς πλησίαζα σιγά, σιγά, είδα μια τριμελή οικογένεια που ερχόταν από την άλλη. Η μητέρα (που ήταν προς την πλευρά των βιτρινών) κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή απέφυγε να πέσει πάνω στην Κυρία (που καθόταν στο πεζούλι καταστήματος), κάνοντας μια μάλλον μαεστρική μανούβρα. Ήταν τόσο υψηλή η δυσκολία της "ασκήσεως εδάφους" που δεν κοίταξε καν προς τον άνθρωπο που μόλις είχε αποφύγει. Για την ακρίβεια, το ύφος της μου φάνηκε ότι ήταν εξίσου θριαμβευτικό με αυτό που θα είχε στην περίπτωση που μόλις είχε αποφύγει να πατήσει μια εξαιρετικά υπερμεγέθη φρέσκια τούρτα από σκατά στον δρόμο.

Εκείνη την στιγμή (που αργότερα συνειδητοποίησα ότι είχα μείνει εντελώς ακίνητος) είδα την Κυρία να βουρκώνει, δίχως να σηκώνει το κεφάλι. Και στην συνέχεια να το σκύβει κι άλλο, ακόμη περισσότερο.

Το ντύσιμό της ήταν ευπρεπέστατο. Η σωματική της στάση πρόδιδε τα συναισθήματά της. Κουλουριασμένη, λες και χιόνιζε, σα να κρύωνε παρά τον καύσωνα. Ανάμεσα σε τόσους ανθρώπους κι όμως τόσο μόνη. Δεν την άκουσα να λέει ούτε μια λέξη. Δεν σήκωσε το βλέμμα να δει έστω έναν άνθρωπο. Δεν είχε καμία ανορθόγραφη ταμπέλα που να λέει ότι "ΠΙΝΑΟ" όπως όλοι οι επαγγελματίες επαίτες. Δεν είπε καμία πικραμένη ιστορία για το παιδί της που τα τελευταία 10 χρόνια χαροπαλεύει στην εντατική με σοβαρό πρόβλημα στην καρδιά, ούτε φυσικά ήταν από τη Σερβία με 4 παιδιά. Και εννοείται ότι δεν είχε κάποιο όργανο να παίξει κάποιον λυπημένο σκοπό για να συγκινήσει τα πλήθη. Καθόταν απλά εκεί αμίλητη, δίχως να την βλέπει κανείς, με το κεσεδάκι της άδειο.

Σκέφτηκα πολλά. Πχ να πάω να της μιλήσω. Να την ρωτήσω αν έχει κάπου να μείνει, ή να της προσφέρω κάτι να φάει.
Δυστυχώς δεν βρήκα το θάρρος να το κάνω.
Από το παρελθόν που έχω προσπαθήσει να κάνω κάποια πράγματα θυμάμαι πολύ καλά ότι ένας άστεγος άνθρωπος μπορεί να γίνει τρομακτικά επιθετικός αν του απευθύνεις τον λόγο και αυτό διότι νοιώθει βιασμένος, νοιώθει σαν άνθρωπος δίχως αξιοπρέπεια. Για να απευθυνθείς σε έναν άστεγο πρέπει να το κάνεις με τρόπο τέτοιον ώστε να καταλάβει πως δεν προσπαθείς ούτε να τον λυπηθείς, ούτε να τον κοροϊδέψεις. Δεν είναι εύκολο, πιστέψτε με.

Επέλεξα να πλησιάσω διακριτικά και να της αφήσω κάποια λίγα χρήματα στο άδειο της κεσεδάκι. Σήκωσε ελάχιστα το βλέμμα, δίχως όμως να με κοιτάξει και ψέλλισε σε άπταιστα ελληνικά "σας ευχαριστώ πολύ κύριε". Στα ελάχιστα κλάσματα του δευτερολέπτου που μπόρεσα να δω τα μάτια της, ένοιωσα να με διαπερνάει μόνο πόνος, σαν ηλεκτρικό ρεύμα.

Δεν ξέρω αν η Κυρία αυτή με το ευπρεπές πλην καθημερινό ντύσιμο ήταν νεά άστεγη, ούτε ξέρω αν "απλώς" ήταν ένα ακόμη θύμα των αποτελεσμάτων της Ανάπτυξης στη χώρα. Αυτό που ξέρω είναι ότι ένοιωσα σκουπίδι, ένα τίποτα, καθώς και πλήρη απέχθεια για τους πάντες και τα πάντα. Σιχάθηκα οριστικά το όρθιο χιμπατζοειδές που λέγεται άνθρωπος, ένα ζώο που κάνει τα πάντα για να βλέπει μακρυά που όμως δεν βλέπει ποτέ δίπλα του. Σιχάθηκα την ανάπτυξη, σιχάθηκα τους γαμημένους τους πολιτικούς, σιχάθηκα κάθε άνθρωπο που περπάτησε σε τούτον τον δρόμο χθες και όχι μόνο. Σιχάθηκα ό,τι ανθρώπινο υπάρχει: την Ευρώπη, την διάσωση, την σωτηρία, τα υψηλά επιτόκια των ξένων που μας δανείζουν χαμηλά καθώς και το μουνί της μαμάς όλων αυτών που έφερε κάποτε τέτοιες ακρίδες στον κόσμο.
Διότι παρόλο που με το θέμα των αστέγων έχω ξανασχοληθεί πολλές φορές (μεταξύ άλλων και μέσα από τούτο το βλόγι), πλέον η κατάσταση έχει παραξεφύγει. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο κι από τεράστιο. Πλέον δεν μιλάμε απλώς για επαγγελματίες επαίτες, ούτε για αρκετούς άστεγους πού πάντοτε είχαμε. Πλέον μιλάμε για βιασμό αξιοπρέπειας, για εν ψυχρώ δολοφονίες.
Ποιος αξίζει ρε στα τελειώματα της ζωής του να μην έχει αξιοπρέπεια; Ποιοι είστε ρε, επιτέλους;
Εσείς με τα γαμημένα τα προνόμιά σας, με τους παχυλούς μισθούς, με τα ρουσφέτια και τα ψέματά σας; Ποιοι είστε ρε ξεφτίλες που θα μας κουνήσετε και το δάκτυλο ότι δεν φταίτε;
Δεν νοιώθω ότι θέλω να πω άλλα όμως. Υπάνθρωποι. Αυτό είστε.

Όσο σκέφτομαι πόσοι αόρατοι άνθρωποι υπάρχουν, πόσες φορές κι εγώ έχω κάνει ότι δεν τους βλέπω, πως θα μπορούσα ενδεχομένως να έχω βοηθήσει και δεν το έκανα, νοιώθω ακόμα χειρότερα. Αισθάνομαι το μυαλό μου να ματώνει: μήπως έπρεπε να της έχω μιλήσει; Μήπως έπρεπε να έχω ειδοποιήσει κάποιον; Μήπως, μήπως, μήπως;
Κι αυτό το βλέμμα...
Πόσο δίκιο είχε ο παμμέγιστος Καζαντζάκης τελικά...

Γαμημένε Σαμαρά, εκπρόσωπε κάθε σωτηρίας και όλων των πολιτικών, αν η μάνα σου ζει, της εύχομαι ολόψυχα χειρότερο τέλος. Αν δεν ζει, είθε τέτοιο τέλος να έχουν τα παιδιά σου.
Σε κάθε περίπτωση, σκατά στον τάφο σου ξεφτιλισμένε, για εδώ που φέρατε όλοι τούτη τη χώρα...
Μακάρι να μην βρεθεί κανενός από εσάς το πτώμα ποτέ.
Άει στο διάολο.

Κι επειδή είμαι βέβαιος ότι όλο και κάποιος θα εξέλαβε το άπταιστα ελληνικά όπως γουστάρει, άντε και γαμήσου κι εσύ να τελειώνουμε.
Αρκετά.

10 σχόλια:

paraxeno είπε...

την επόμενη φορά, να πας διακριτικά ήρεμα σαν να ηταν αυτός ο αρχικός σου προορισμός να κατσεις διπλα της, αν βγαλεις τσιγάρο προσφερέ της κι ας αρνηθεί διακριτικά... πιασε κουβέντα ασχετη σαν να ειστε παλιοι φιλοι, κι επειτα φευγοντας, για να προλαβεις δηθεν το λεωφορείο, ή πωπω πως περασε η ωρα, ρωτάς αν χρειάζεται κατι, χτυπας φιλικά στην πλατη χαμογελάς και προχωράς στο δρομο σου, αφήνοντας μια πιθανότητα να ξανασυναντηθειτε αν αράζει εκει, μια και ειναι ο δρόμος σου.... καλό θα καμεις πιστεψέ με κι ας ειναι καπου καπου επιθετικοί οι ανθρωποι στο δρομο, αν τους προσεγγίσεις απλά σαν φιλους ετσι σε δεχονται χωρις λυπη ή περιεργεια σαν ναναι προορισμός.... ο δρόμος κι οχι καταδίκη

paraxeno είπε...

ετσι τουλαχιστον θα εκαμα εγώ, το χω κανει συχνά στο παρελθόν, και περα απο τα δύσκολα που δεν μπορούσα να καλυψω απεκτησα μερικούς φιλους που αγγελοι μοιάζαν στη ζωή μου.... απο εκεινους τους αόρατους Αδη μου

Hades είπε...

Δαιμόνιο, θέλει πολύ μεγάλα παπάρια για να πας να μιλήσεις έτσι σε έναν άνθρωπο άστεγο. Τι να πάω να του πω, εγώ που μένω κάτω από ένα κεραμίδι;
Μη νομίζεις ότι δεν έχω προσπαθήσει στο παρελθόν ή δεν έχω πιάσει κουβέντες. Είναι πολύ ψυχοφθόρο όμως, δεν είναι απλό. Και θέλει τεράστια ψυχικά αποθέματα. Άσε, δεν θέλω να πω περισσότερα, δεν μου βγαίνει.

paraxeno είπε...

ε ναιιιιιιιιι δεν ειναι απλό.... αλλοιμονο, ψυχολογικά απο μεριάς μας, αλλά μπορει να γινει απλό, αν δεν νιωθεις μειονεκτικά λόγω της πλεονεκτικής σου θεσης. εκεινο που το κανει ψυχοφθόρο ειναι οταν συγκρινεις και νιωθεις περιεργα ευνοημένος κι εγω στην αρχή το ενιωθα, αλλά με το καιρό, συνειδητοποιησα οτι αν προσεγγίσεις καποιον με απλότητα και με αγαπη, χωρις ενοχές ή αισθημα παραξενο διευκολύνεται πολυ... βεβαια ειναι ολα κατά περίπτωση οχι κανονας.... και αναλογα με τις εκαστοτε συνθήκες της στιγμής....

Hades είπε...

Δεν έχουν όλοι τα ίδια ταλέντα, δαιμόνιο. Δεν μου είναι εύκολο να πάω να μιλήσω έτσι όπως λες έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού μου όλες τις ενοχές της κοινωνίας μας. Νοιώθω σα να κουνάω το δάκτυλο στη μούρη ενός τέτοιου ανθρώπου, άσχετα αν ούτε το επιδιώκω ούτε το θέλω. Και είναι έτσι επειδή στο παρελθόν έχω μιλήσει κατ' επανάληψιν και έχω προσπαθήσει πολλά πράγματα. Πως μπορείς να μην νοιώθεις ενοχές ρε δαιμόνιο όταν ο Εγώ ως ο κάθε απλός πολίτης τόσα χρόνια που γράφω μπορεί ενδεχομένως να μην έχω πείσει και κανέναν για το πόσο σημαντική είναι η ψήφος που φέρνει τους ανθρώπους σε τέτοια χάλια;

Και να σου πω κάτι; Όσο σκληρό κι αν ακουστεί, δυστυχώς πλέον οι άστεγοι μας έχουν γίνει σχεδόν συνήθεια ως εικόνα, τόσοι πολλοί που είναι. Έχουμε αρχίσει να εθιζόμαστε. Εμένα αυτό που με ξέσκισε ήταν ότι η γυναίκα αυτή βούρκωσε επειδή η άλλη δεν γύρισε καν να την κοιτάξει. Την πέρασε λες και ήταν φάντασμα. Τέτοια απανθρωπιά ρε πούστη μου;

paraxeno είπε...

xm δεν νιωθω ενοχές παρά μονο για εκεινα που ΔΕΝ εχω κανει Αδη... που θα βοηθούσαν στην ανακουφιση, σιγουρα δεν νιωθω ενοχές για τις επιλογές του συνόλου απο τη στιγμή που η σχεση μου με τα πολιτικά απο τη μια δεν ηταν ενεργή απο αποψης κομαμτων κλπ και απο την αλλη στα κοινωνικά οπου εκει θεωρώ πως ο καθενας μας εχει ευθύνη συμμετοχής, ημουν απο μικρή πολύ δραστήρια ισως για αυτό "εμαθα ή συνήθισα" ή εκπαιδευτηκα σε τροπους επαφής με ανθρώπους που δεν ειναι το ιδιο ευνοημένοι με εμενα. έμαθα απο νωρίς να μην πεφτω στην παγιδα της ευθύνης για εκείνο που στερειται ο αλλος ή εκεινο που εχω περισσότερο εγώ αλλά να προσπαθώ να καλύψω τη διαφορά ουσιωδώς οσο γινεται κατά περίπτωση εκεινο το μαθε στον φτωχό να ψαρευει αντι να του δωσεις ψαρι μια φορά - το σιγουρο παντως ειναι και το λεω αυτό με βεβαιότητα, οτι οποιος προσεγγίζεται με ανιδιοτελή αγαπη και απλότητα και φυσικότητα, δεν κοιτάζει την όποια ευθύνη αυτού που τον προσεγγίζει, αλλά αφήνεται στο να χαρει την οποια μικρή ή μεγαλύτερη στιγμή προσεγγισης... εχει υπαρξει στιγμή στη ζωή μου που ανθρωπος σε ιδρυμα και μαλιστα παιδί, με παρηγορούσε προσπαθώντας να μου πει πως δε χρειαζεται να κλαιω ουτε να νιωθω τις ενοχές που ενιωσα (πολύ μικρή ακόμη τοτε) για κατι που του ειπα .... ίσως σκεφτεσαι παρα πολλά πριν παρεις φόρα για την προσεγγιση... επίσης δεν νιωθω ασχημα διότι δεν θεωρώ υπευθυνο ότι για οσα ζουμε και θα ζήσουμε σε ακρότητα το επομενο διαστημα ευθύνεται το κατά ποσον εγω επεισα καποιον να ψηφίσει τουτο ή εκεινο οπως το αναφερεις σκεπτόμενη οτι οι επιλογές των περασμένων ετών δεν θα προσεφεραν πολύ διαφορετικό αποτέλεσμα, αν ειχα πεισει καποιον σχετικά με την ψηφο θα ενιωθα βαρύτερη ευθύνη αρνητική.... ενοχές ομως νιωθω γιατί δεν καταφερα τη γειτονιά μου μια ζωή κυριολεκτικά να την κανω αλληλέγγυα και ευαισθητη και ήδη απο περσι κανιβαλλίζουν ασχημα... αυτό ναι το φερω βαρύτατα κι ας το προσπαθησα πολύ στη ζωή μου...

Panos Konstantinidis είπε...

Άδη είσαι σίγουρος ότι η κυρία αυτή δεν ήταν επαγγελματίας ζητιάνος; Άλλως τε αυτό ακριβώς δεν κάνουν οι επαγγελματίες; Σε κάνουν να πιστεύεις ότι είναι πραγματικώς ζητιάνοι και ζούνε από αυτό.

Hades είπε...

@Δαιμόνιο
Γι'αυτό σου είπα ότι δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τα ίδια ταλέντα. Εσύ μπορείς να μιλάς έτσι, εγώ δεν μπορώ. Έχω κάνει πολλά πράγματα στο παρελθόν επί τούτου κι από συνομιλίες άλλο τίποτε. Ίσως να παίζει ρόλο και το παρουσιαστικό μου, δεν ξέρω.
Κι όσον αφορά τον τομέα της ευθύνης, το βλέπουμε σίγουρα διαφορετικά. Η γνώμη μου είναι ότι το Εγώ πάντοτε γίνεται Εμείς σε μία κοινωνία στα πάντα της. Από το που θα πετάξω τα σκουπίδια έως το τι θα ψηφίσω, όλα είναι κυριολεκτικώς σαν το περιώνυμο φαινόμενο της πεταλούδας της (φυσικής) θεωρίας του Χάους. Γι'αυτό και πιστεύω ακράδαντα ότι οι ατομικές ευθύνες του καθενός είναι πάντοτε τεράστιες. Αυτό έλεγε και ο Καζαντζάκης στην Ασκητική άλλωστε.

@Πάνο
Κάποιες φορές, ναι, μπορείς να είσαι βέβαιος Πάνο. Όταν έχεις αναγάγει την παρατήρηση των ανθρωπίνων συμπεριφορών στην καθημερινότητά σου, μπορείς να διακρίνεις κάποια πράγματα όσο επαγγελματίας κι αν είναι ο άλλος. Αν την έβλεπες το πρώτο που θα παρατηρούσες θα ήταν ότι δεν έκανε τίποτε από τα συνηθισμένα. Δεν μπορώ να σου κάνω τα λόγια εικόνα για να καταλάβεις τι είδα, οπότε καλώς ή κακώς θα πρέπει να βασιστείς σε αυτά. Για την συγκεκριμένη Κυρία, βάζω το χέρι μου στην φωτιά.

paraxeno είπε...

φυσικά και οι ατομικές ευθύνες του καθενός ειναι τεραστιες, το θεμα ομως ειναι οτι απο τη μια αυτό που ειναι αυτονόητο αν θελουμε να μιλάμε για κοινωνια ΔΕΝ ισχύει πολλά χρονια τωρα, και αναγκάζει ορισμένους καλούς συνεπεις κατά το πλειστον ανθρώπους σαν εσένα ή εμένα να νιωθουμε ενοχές για οσα άλλοι ΔΕΝ θεωρούν αυτονόητα στη ζωή τους... οχι δεν τους κανω τη χαρη να νιωσω ενοχη απο τη στιγμή που στη πρακτική μου ειμαι συνεπής και ελεγχω εαυτόν συνεχώς και μαλιστα βασανιστικά συχνά για να διατηρήσω αυτή τη συνεπεια... ναι ναι η φατσα στην προσεγγιση παιζει ρόλο, αλλο να σε πλησιάζει ο μεγας σουβλακέας κι αλλο ενα ταπεινό χαζοχαρουμενο δαιμονιο :Ρ

Panos Konstantinidis είπε...

Άδη δε θα σε αμφισβητήσω. Απλώς είμαι πολύ επιφυλακτικός με όλους αυτούς τους "επαίτες" (ή επαίτες - χωρίς εισαγωγικά). Ίσως παίζει ρόλο και το ότι η σύζυγός μου εργαζόταν για πολλά χρόνια στις κοινωνικές υπηρεσίες της Μ.Β. και έχουν δει πολλά τα μάτια της (και μέσω αυτής έχουν ακούσει πολλά και τα δικά μου αυτιά).

Προτιμώ πλέον να μην ασχολούμαι με κανέναν από αυτούς. Έτσι έχω την πεποίθηση ότι κανένας από αυτούς δε ζει με τον δικό μου ιδρώτα. Ίσως μέσα σε αυτούς να υπάρχουν και κάποιοι (ελάχιστοι) που πραγματικά έχουν ανάγκη τη βοήθειά μας... Τί να κάνεις, μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά λέει η λαϊκή ρήση.